De rum en de rest

“All shops go close, no business go dea, all people den go wok na di road!” Wat? Nou gewoon: iedereen uit Kailahun die kan werken gaat morgen werken aan de toegangsweg naar Kailahun. Tuurlijk. Hier, in het land waar ‘actie’ een eng woord is? Eerst zien dan geloven dus. Maar dan ook wel weer typisch Sierra Leone: de hierachie is heilig. Als de District Council en wat andere keyplayers zeggen dat iets moet gebeuren, gebeurt het dus (geldt helaas niet voor belastingen..). In Nederland zouden we eerst vragen wat, hoe en tegen welke vergoeding precies. Als hier de baas zegt dat alle kerels in een truck moeten stappen om te gaan werken, dat alle vrouwen stenen moeten gaan verzamelen en alle straat shops dicht gaan, dan gebeurt het dus. Echt? Ja, echt!

Kailahun town dus compleet verlaten op zaterdagochtend. Zes gammelle trucks rijden af en aan om mensen en verzamelde stenen op te halen. Alles naar de Pedembu-Kailahun weg, die inderdaad in dramatische staat is. Vol enthousiasme en verwachting klim ik op mijn motor om te gaan kijken. En zelf ook mijn steentje bij te dragen (jaja, die woordspelingen ook altijd..). Deze actie is te ‘on-Afrikaans’ om niet mee te gaan maken. Heel het stadje aan de slag om gaten te vullen, stenen te leggen en al het groen te verwijderen. Nou ja, bijna dan. Of eigenlijk maar een beetje. Een heel klein beetje. Beeld je een stukken onverharde, totaal verkuilde weg voor waar mensen bij elkaar staan met wat stenen. All chiefs, no indians. Iedereen heeft een mening over waar en hoe de stenen geplaatst moeten worden. Resultaat is dat eigenlijk niemand echt wat doet. Ja, op en neer rijden en stoer hangen in de truck natuurlijk. Veel toeteren ook. De tijd verstrijkt en de mensen krijgen honger en verwachten eten. Hoewel er rijst beschikbaar is gemaakt, wordt deze niet opgevoerd of iets dergelijks. Dat is teveel gevraagd aan planning. Wat dan? Plastic pakjes met rum. Natuurlijk. Geen water. Heeft de rum extra impact. Niet echt briljant voor de productiviteit overigens.

Tsja, her en der wat stenen gelegd, die het wellicht een paar dagen regen volhouden. De community involvement was geweldig. Resultaat is ‘small small’ en vanzelfsprekend wedezijds geklaag achteraf: “geen eten en water” versus “slecht gewerkt” . Beide overigens waar. Vraag is of de bevolking de volgende keer weer zo meewerkend is. Iets om maandag met de betrokken mensen van de District Council te bespreken. En het feit dat zij geen eten rondbrachten maar compleet dronken rondreden en rum uitdeelden. Niet echt een voorbeeld voor de toekomstige generatie. Of eigenlijk gewoon echt niet. Als ik een goeie dag heb, zal ik ook nog even vragen waar de financien precies aan besteed zijn. Zo ben ik. Soms. Als ik denk dat het zin heeft.

Nog meer aan mooie dingen? Natuurlijk. Ik ben druk aan de slag om de centrale ‘ataya base’ (plaats om koffie, thee, etc te drinken en iets te eten) te renoveren. Met mentale en financiele steun van de familie uit Nederland een waterdicht (=nodig!) zinken dak geinstalleerd, cemente vloertje gelegd, binnenzijde geschilderd en meubilair (=groot woord) opgeleukt. Was nodig. Nu kunnen de discussies gevoerd worden zonder met de (blote) voeten in de drek en aanverwante insecten te zitten, zonder gedrup overal en in een beter aangeklede plaats. Ook nog eens beter voor de gezondheid van de bezoekers. Ik vind het zelf ook leuk, want ik heb het idee dat ik hier wellicht nog nog het meest bijdraag aan Kailahun. De gesprekken die ik hier heb, met een almaar groeiend publiek, over ontwikkeling, verantwoordelijkheden, cultuur, belastingen, familie en politiek (ik praat dan wat minder...) zijn denk ik waardevol voor de ‘attitude change’ die hier hard nodig is. Mensen dingen leren is leuk, maar werkt alleen als ze zelf hiermee echt aan de slag willen. Aan dit laatste schort het, niet aan de aantallen trainingen die NGO’s geven.

Dus barretje opgeleukt, mensen blijven nu komen en voelen zich lekker op de voor hun centrale ontmoetingsplaats. Generator, een paar peerjes licht en vriezer volgen om er echt iets van te maken. Met de mensen van de ataya base zelf aan de slag iets van administratie en planning te doen. Oprecht enthousiasme van hun kant. Samen bedenken we hoe we de winst kunnen vergroten en het de mensen prettiger kunnen maken. Leuk!

Oh, en heb ik al verteld dat ik een nieuw maatje heb? Hondje was drie weken oud, moeder aangereden en zou het waarschijnlijk niet hebben overleefd. Kostte wat melk, nachtrust en geduld, maar nu zijn we trouwe maatjes en ziet ie er helemaal gezond uit. Ik kwam er wel achter dat ie zo gewend was geraakt aan mij dat ie nu zwarte mensen eng vond. Niet echt handig in een stadje waar ik de enige blanke ben. Meeslepen naar die ataya base dus. Kan ie droog en schoon zitten. En Kailahun zien groeien, beetje bij beetje.

Arnoud

Ps1: gisteren pasta (die met vlees vulling!)met chorizo worst, mexicomix en ketchup gegeten. Wat een luxe, top! Super bedankt voor de post(pakketten) Pa, F, Erwin, Mascha en Maarten!!!

Ps2: vier VSO collega’s terug naar huis: twee te structureel ziek, één heimwee en één voelde zichzelf nutteloos. Minder leuk.

Ps3: malaria vs Arnoud: 1-2. Openingstreffer de eerste helft was duidelijk voor malaria. Hadden ook wel thuisvoordeel. Met behulp van wat doping wist mijn lichaam na 48 uur strijd de gelijkmaker te scoren om 24 uur daarna de winnende treffer te maken. Gelukkig geen extra tijd nodig voor deze wedstrijd. Malaria uitgeschakeld, Arnoud gaat door naar de volgende ronde.